İnsan, bir yanıyla doğanın, diğer yanıyla da tarihin ya da zamanın çocuğudur. Biyolojik yanıyla insan, bir olanaklılıktır. Gerçekleştirilmek üzere birtakım yetilerle donanmıştır.
İnsan, bir yanıyla doğanın, diğer yanıyla da tarihin ya da zamanın çocuğudur. Biyolojik yanıyla insan, bir olanaklılıktır. Gerçekleştirilmek üzere birtakım yetilerle donanmıştır.
“Yapay Zekâ” Üzerine Söyleşi
Pitagoras Çağı Bitiyor, Platon Çağına Giriyoruz… Ayşe Acar: Yapay Zekâ denildiğinde en çok konuşulan konuların başında Teknolojik Tekillik geliyor. Süper bir Yapay Zekânın gelecekte tüm dünyayı ele geçireceğine ve insanlığın sonunu getireceğine dair bir kaygı [...]
“Mantıku’t-Tayr”a Hermeneutik Bir Yaklaşım
Rab Simgeselliği Mantıku't-Tayr diye bir kitap vardır, biliyorsunuz. İlginç tabii, “tayyare”den geliyor. Feridüddin Attar, Mantıku't-Tayr adlı eserinde, seyr-i sülûk olarak tasavvufun sanatsal etkisini simgesel sanat tarzında ifşâ ediyor. Fakat bu simgesellik, romantik simgeselliktir. Hegel'in klasik [...]
“Görünüş Öz İçin Özseldir”: İmgesiz Olandan Somuta
Hegel'in Kavramlarının Tasavvufî Karşılıkları "Tin, saf düşünce ile salt dışsal duyusal ve gelip geçici olan şeyler arasındaki doğa ve sonlu gerçeklik ile sonsuz kavramsal düşünme özgürlüğü arasındaki ilk uzlaştırıcı orta terim olarak kendisinden güzel sanat [...]
Olumsuzlama ile Hakikatin İlişkisi Bağlamında Hegel Felsefesi ve İslâm
Entelektüel ezberlerimizi sorgulayalım: Ezber 1: “Her şey değişir, değişmeyen tek şey değişimin kendisidir.” Zaman ve mekân kavramları, Kant'ın dediği gibi duyarlığın yetileridir. Düşünmelerimizde sezgisel olarak, bilincimizi ancak bu iki kavramla oluşturabiliriz. Kant, bunların akıl kategorileri [...]
Bâtınî Gelenek 1. Bölüm
Hermetik Öğretiye Giriş Hermetik Öğretinin Temel Kavramı Akıl - Bilgi - Hikmet Dionisos Kültü ve Orpheus Pythagoras ve π Sayısı Triadlar Mistiklerin Nitelikleri [...]
Bâtınî Gelenek 2. Bölüm
Tibet Hindistan Çin Çin Öğretisi ve Modern Fizik Persler ve Medler Kavram ve Yöntem Şimdi, Anadolu’ya etkileri bakımından “Doğu Dünyası”na bir bakalım... Tibet [...]
Bâtınî Gelenek 3. Bölüm
Sümerler İbraniler Ezoterik Okullar Musa’nın Yolculuğu Süleyman'ın Mabedi Kabala Ezoterik Öğreti ve Ritüel Kabala İşlemleri İbrani Geleneği: Tora Sümerler Günümüzde [...]
Bâtınî Gelenek 4. Bölüm
Hermetik Öğretinin Üçüncü Kuşağında Philon Plotinos Hıristiyan Tasavvufu Mitler Hermetik Öğretinin Üçüncü Kuşağında Philon Hermetik öğretinin üçüncü kuşak takipçilerinden en önemli olanı Mısır İskenderiyesi’nde öğretisini [...]
Bâtınî Gelenek 5. Bölüm
Türkler Türklerin Tarih Boyunca Girdiği İnançlar ve Dinler Sufi Geleneği ve Gerçek Sufi Okulları Sufiler ve Edeb Anadolu’da Felsefe Türkler Anadolu kültür ve uygarlıklarına [...]
Dogmatik Bilimsel Tutum
İpotek Altındaki Akıl Bir Din Olarak Bilim Yaratıcılık Tıkandı, İletişim Çağı “Bilgi”ye Değil “Veri”ye Ulaştığımız Çağ Aydın ile Entelektüel Farkı Beyin de Acıkır Dönemin Fiziği Dönemin Bilinç Biçimlerini Etkiler [...]
Fizikteki Paradigma Değişimini Anlamaksızın Felsefe Yapmak Artık Olanaklı Değildir
Düşünce Dünyasına Yön Veren Fizik Zaman Nesnenin Dışında Değil Varoluşundadır Hareketsizliğin Olmadığı Yerde Hareket Nasıl Kavranır? En Yüksek Hız Işık Hızıysa Işık Hızının Karesi Nedir? Hareket Eden Nesneden Hareketin Nesne [...]
Bilincin Bilinçli Kullanılmasının Önündeki Önemli Engel: Bilim Dini
Fizik Teorilerinden Hareketle Felsefe Yapmak Bilimde Kesinlik Var mıdır? Aydınlanma Toplumdan Bireye Doğru Bir Akış mıdır? Bilinci Örgütleyen Alışkanlıkların Değiştirilmesi Bilimsel Din Dogmasıyla Yüzleşmek İnan ile İnanç Farkı [...]
Bilimsel Paradigmayı Değiştiren İlişkinlik Kuramı Anlaşılmadan “Aydınlanma” Olanaklı mıdır?
Değişen Çağ ile Kavram İçerikleri de Yenilenir Kant’ın Fenomen ve Numen Ayrımının İrdelenmesi Doğu Başladı Bitirmedi; Batı Ağır Fakat Sağlam İlerledi İlişkisiz Olan Tanımsızdır Nesnel İlişkinlik Kuramı Çağımızın En Devrimci [...]
Karşılaştırmalı Doğu ve Batı Estetiği – 1. Bölüm
Estetik ile Güzel Sanat Arasındaki Ayrım Hegel, “Artık Sanat Yapılamaz” Demekle Neyi Kastetti? Zanaatin Sanata Evrilmesi Bir Sanat Yapıtı Estetiğe Eğitilmiş Bir Eleştirmence Değerlendirilebilir Sistematik Felsefenin Tarihsel Gelişimi Neden [...]
Karşılaştırmalı Doğu ve Batı Estetiği – 2. Bölüm
Şizoid Yarılma ve Kolaj Sanatı Picasso “Çirkinin Sanatçısı” Olabilir Mi? Felsefeden Sanata Aristoteles’in Mimesis Kavramı Görünüşü Taklit Değildir Postmodernler Estetiği Neden Yadsır? Şizoid Yarılma [...]
Karşılaştırmalı Doğu ve Batı Estetiği – 3. Bölüm
Sanat Eleştirisinin Sanatçı Üzerindeki Didaktik Etkisi Doğu-Batı Ayrımının Gerekçelendirilmesi: Bir Hegel Eleştirisi Doğu-Batı Estetiğinde Metot Farkı Güzeli Kavrayış Dile Dökülebilir Mi? Sanat Nesnesi Bir Arzu Nesnesi Midir? [...]
Karşılaştırmalı Doğu ve Batı Estetiği – 4. Bölüm
Postmodern Yapıtın Bir Öncülü Olarak İmgelem Yetisi Tikel Sanatlarda Tam Uygunluk Estetik Bir Deneyim Olarak Tasavvuf ve Sanatta Tam Uygunluk Taşrada Gezen Düşünce: Sembolik Sanat Hint Sanatından Bir Sembolik Sanat [...]
Simge Kavramı ve Simgesel Düşünme
İnsan birçok nitelikle yüklü karmaşık bir varlıktır. Niteliklerinin her birine bağlı olarak ele alınabilir ve tanımlanabilir. Birçok bilimsel disiplin, yöntemine ve kuramına bağlı olarak insanı ele almakta ve kendi durduğu yerden insanı incelemektedir. Bilimsel [...]
Yeryüzünde Bir “Yabancı”
“Toprağın ürününü yemek için ömür boyu zahmet çekeceksin.” Tekvin 3:17 İki dünya savaşının ardından ortaya çıkan “kimlik bunalımı”, insanı, kendisini nasıl tanımlayacağı ve neye inanacağı, neyi ümit edeceği konusunda kararsız kıldı. Ne din kurumu [...]
Gelin Tanış Olalım
“Gelin tanış olalım; işi kolay kılalım, Yâd isek bilişelim; sevelim sevişelim, Dünya kimseye kalmaz.” Yunus Emre Anadolu kişisi, Doğu ile Batı arasında bulunduğu ve her iki uygarlığı da yakından tanıdığı için anlama ve anlaşmada [...]
Doğu-Batı Estetiği
Estetik felsefî bir disiplindir ve konusu sanat, daha açıkçası güzel sanatlardır. Estetik Grekçe bir sözcüktür ve “duyum bilimi”, “duygu bilimi” anlamlarında kullanılmıştır. Ancak bu anlam estetik kavramını doyurucu değildir; çünkü estetik, günümüzde “sanat felsefesi” [...]
Kitaplar
Aydınlanma Sorunu ve Değerler
Metin Bobaroğlu
Aydınlanma, özgürleşme sürecindeki bilinçli bir çabanın adıdır.Her toplum içinde kendini aşmış, bencilliğin üstüne yükselmiş, yüreği özgürlük ateşiyle tutuşan, insanlık ülküsünü amaç edinmiş, cehalet, zorbalık ve bağnazlıkla savaşan aydınlar vardır ve bunlar ekimler içinde açmış çiçekler gibidir. Bu bağlamda aydınlanma en yüksek bir yaşam biçemidir.
Simgesel Düşünme
Metin Bobaroğlu
Simgesel düşünme, gerçekliğe aşkın bir düşünme biçimidir ve var olan gerçekliğin ötesinde, ideal olanın aranışına olanak sağlar. İdeal olan, kavramlarla sınırlandırılırken, simge bu sınırlan aşmaya yönelik yeni olanaklar sunar. Simge bir göbek bağıdır; anlamaya değil anlayışı geliştirmeye yönelik işlev görür, bilmekten çok keşif ve buluş süreçlerine hizmet eder. Her bilinç simgeyle ilişkisinde bir anlam arayıcısıdır.