Ana Sayfa/Konuşma Metinleri

Anadolu Sohbet Geleneği

2021-05-31T15:28:57+03:00Yazar: |Kategoriler: Konuşma Metinleri|Etiketler: , , , , , , , , , |

Bilindiği gibi, insan yavrusu doğaya terk edildiğinde yaşayamaz. Bu yavrunun büyüyüp gelişmesi ve kendi başına yaşayabilmesi çok uzun zaman ister; yine de o tek başına varlığını sürdüremez. Diğer hayvanlar gibi güçlü pençeleri ve keskin dişleri de yoktur. Üstelik de tüysüz bir hayvandır. Doğadan baktığımızda, insan, doğanın bir falsosu gibidir. Buna karşın, insanda zekâ diğer hayvanlara göre çok gelişmiştir. Bunun yanında, insanda soyut düşünme ve konuşarak anlaşma yeteneği, onu birbiriyle dayanışma içine taşıyarak toplumsal bir yaşam oluşturmasına izin vermiştir. Bu toplumsal dayanışma insanın doğada varlığını sürdürebilmesinin nedeni olmuştur. Bu nedenle, insanın varoluş tözü (temeli) topluma içseldir; bu bağlamda onun doğal varoluşu [...]

Hiç

2021-05-31T15:11:47+03:00Yazar: |Kategoriler: Konuşma Metinleri|Etiketler: , , , , , , , , , , , , , , |

Hiçlik - Hiççilik “Bu dünyada herkes bir şey olmaya çalışırken sen bir hiç ol. Menzilin yokluk olsun. İnsanın çömlekten farkı olmamalı. Nasıl çömleği tutan dışındaki biçim değil içindeki boşluk ise, insanı ayakta tutan da benlik zannı değil, hiçlik bilincidir,” der Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî. Felsefe tarihinde “varlık” ve “hiçlik” sorununu ilk kez dile getiren Parmenides’tir. Onun ünlü önermesi “Varlık vardır, yokluk yoktur” önermesidir. Böylece felsefede bir ontoloji (varlık felsefesi) ortaya çıkmıştır. Buna bağlı olarak bilgi de varlığın bilgisi olarak kabul edilmiştir. Bu “varlık” kavramı değişmez bir ilke olarak ileri sürülmüş ve “hiçbir şey yoktan var olmaz ve hiçbir şey de vardan [...]

Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi – 14. Bölüm

2021-02-12T02:21:56+03:00Yazar: |Kategoriler: Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi, Konuşma Metinleri|Etiketler: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , |

Kategorik Ayrımlarında Farklı Diller Dil Yorumlanmış Varlıktır Eksik Olan Öğrenebilir, Tam Olan Değil Sevgi Bilgiden Değil, Anlamdan Doğar Kendini Yadsıyan İnsan Anlamlıdır İnsan Görünmez Varlıktır Anlam Varlığı İnsanı İnşa Eden ile İnşa Edilen Aynı Tin İdea, Kavram ve Doğa Yasası İlişkisi Form Bilgisi ve Ritüel Sorumluluk Yoksa Özgürlük Yoktur Özgün Olmak Bağlamında Ahadiyet Ritüel: Sembolik Dilin İçselleştirilmesi Ritüelik Tekrar Dönüştürür Otuz Sayfalık Bir Kitap Üzerine Yazılan Milyonlarca Kitap İnsan Doğa Varlığı Değil, Tarih Varlığıdır Kategorik Ayrımlarında Farklı Diller 1. [...]

Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi – 13. Bölüm

2021-02-15T03:07:17+03:00Yazar: |Kategoriler: Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi, Konuşma Metinleri|Etiketler: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , |

Günlük Dil ve Metadil Genelde Kendini Bulan Öznel Değil Özsel Deneyimdir Her Güzel Sanatlar Mezunu Sanatçı mıdır? Kur’an’da Hitap-Muhatap İlişkisi Tasavvuf Sözcüğünün Anlamı Beş Aşamalı Tevhid: İhlas, İslam, İman, İkan, İhsan Niyet Dilleri Olarak Akadyen Diller Âmen'den Âmin'e Bir Türetim Örneği: Hiram, Rahim, Rahman, İhram, Haram, Mahrem Zihin Birliği Olarak Vahdet: Vahdet-i Şuhûd Sanatın, Tasavvufun İspatı Olmaz Moral Sözcüğünün Ahlâk Olarak Çevrilmesi Yanlıştır İrade ve Kaza İlişkisi Varlığın Birliği: Vahdet-i Vücûd Günlük Dil ve Metadil Bugünkü sohbetimizi, yine tabii ki [...]

Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi – 12. Bölüm

2021-02-15T02:58:10+03:00Yazar: |Kategoriler: Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi, Konuşma Metinleri|Etiketler: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , |

Kavramların Hem Açık Hem de Seçik Olması Minerva’nın Baykuşu ve Yakaza Rasyonel Düşünme ve Sınırları Bir Berzah Olarak Bilinç-Bilinçdışı İlişkisi Mabet ile Bina Arasındaki Fark Mabet Rahimdir Poetik Olan Bütünseldir Deha Nedir? Sezgi ve Bilincin Dengelenmesi Kavramların Hem Açık Hem de Seçik Olması Geleneksel dilden söz ederken, geleneğin hangi gelenek olduğunu vurgulamak lazım. Genelde, âriflerin geleneği gnostik gelenektir; Hermetik bir gelenektir bu. Fakat bunun bir paralel versiyonu da var: Sanskrit geleneği. Bu gelenekler, ilgi çekici olarak kavramsal dilin karşısına konulur genellikle. Oysa belki de bütünleyici [...]

Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi – 11. Bölüm

2021-02-12T02:29:15+03:00Yazar: |Kategoriler: Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi, Konuşma Metinleri|Etiketler: , , , , , , , , , , , , , , |

Aydınlanma Ne Anlama Gelir? Kur’an-ı Kerim’de Aufklärung Ahlâk Ölçüdür Aydınlanma Ne Anlama Gelir?Aufklärung sözcüğünü Türkçeye çevirdiğimizde, “aydınlanma” diye çok sempatik bir karşılama yapmışız ve “Aydınlanma Dönemi”, “Aydınlanma Çağı” diye de bunu adlandırmışız. Aydınlanma ile pek ilgisi olmayan bir şey. Hâlbuki Immanuel Kant'ın bir eserinin adı olarak o döneme damgasını vuran, Almanca aufklärung sözü, aydınlanma demek değildir; bir illumination, illüminasyon ya da fiat lux bildirmez ya da bizim “münevver, nurlanma” dediğimiz anlamı bildirmez. Ne bildirir? Clear, klärung, temizleme, arındırma, süpürme; zihni süpürmek, zihni temizlemek. Nelerden temizlemek? Felsefî dille söylendiği zaman biraz sempatik ama [...]

Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi – 10. Bölüm

2021-02-12T02:05:30+03:00Yazar: |Kategoriler: Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi, Konuşma Metinleri|Etiketler: , , , , , , , , , , , , , , , , , , |

Kişilik Nerede Parçalanıyor? Algılar Nerede Birliğe Gelir? Müşrik Kimdir? Vahdet-i Şuhûd, Vahdet-i Kusût, Vahdet-i Mevcûd ve Vahdet-i Vücûd “Ayn Sîn Kâf”tan “Aşk”a Yükseliş Kendi Dilimizde ve Bilincimizde “Öteki” Olmak Kişilik Nerede Parçalanıyor? Geçen toplantımızda dilin özgün bir alanı olarak gnostik dillerden biri olan tasavvuf dilinden söz etmiştik. Bildiğiniz bir öykü, okuduğunuz bir klasik üzerinden, yine ona biraz değineceğim. Bu öyküyü, elimden geldiği kadar daraltılmış ve özlü bir hale getirmeye çalıştım. Simgesel dil olarak hikmet dili bu dil; kavram dili gibi değil. Kavram dili, bildiğiniz gibi bir sınırlama, bir [...]

Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi – 9. Bölüm

2021-02-12T02:05:19+03:00Yazar: |Kategoriler: Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi, Konuşma Metinleri|Etiketler: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , |

Felsefenin Bir İdeolojiye Dönüşme Riski Pozitivizmle Dogmatikleşen Anlayış Faşizm ve Totalitarizme Açılan Kapı Bir Olgunun Raporlaştırılması Bir Dil Oyunudur Gören Göz Değil Akıldır Ortak Akıl Projeleriyle Birleştirmektense Eleştirel Akılla Çoğulculuğun Sağlanması Aklın İbadeti Nedir? Akıl ve Vicdan Birleşmedikçe Huzur Bulunamıyor İki Bin Yıl Sonra Devlet Kuran Töre Dinlerarası Diyalog Olanaklı mıdır? Ihlara Vadisi'nin Gnostik Hıristiyanlarına Ne Oldu? Sohbet Fenomenolojisi Anlamın Dışarıdan Yüklendiği Yaşamlar Felsefenin Bir İdeolojiye Dönüşme Riski Dilin en yetkin biçimini felsefî kavramsal dilde bulduğumuzu söylemiştim daha önce. Şimdi, Wittgenstein’ın [...]

Mistisizm ve Tasavvuf

2021-05-31T15:43:33+03:00Yazar: |Kategoriler: Konuşma Metinleri|Etiketler: , , , , , , , , , , , , , , , , , , |

Dinlerin bir egzoterik (exoteric) yani dış, bir de ezoterik (esoteric) yani iç yanı olduğu bilinmektedir. Mistisizm ve tasavvuf, bu ezoterik yanla ilgili öğretilerdir. Kadim kültürlerde, biri halka açık törenlerle yürütülen dinî, diğeri ise yalnızca inisiyelere yani üyelere açık sırrî kültler vardı. Halka yönelik öğreti, birlikte yaşam için ahlâk kuralları ve toplum düzenini amaçlarken, gizlemli öğreti ise kendini bilme, aydınlanma ve kurtuluşu amaçlıyordu. Mısır’da İsis kültü, Hermetic myster’ler; Yunan’da Eleusis ve Orphic myster’ler; Perslerde Mazdeizm, Güney Mezopotamya’da Maniheizm bu tür öğretiler için önde gelen örneklerdir. Myster, Grekçe bir sözcüktür ve “sır, gizem” demektir. Myein, “kapatmak” anlamına gelir ve Mysterion yani gizem [...]

Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi – 8. Bölüm

2021-02-01T03:35:23+03:00Yazar: |Kategoriler: Dil ve Dilin Farklı Boyutlarda İncelenmesi, Konuşma Metinleri|Etiketler: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , |

Dil Yorumlanmış Varlıktır Dışsal Bilincin Dil Bükümleri İnsansız Konuşmalardan Sıla Hasretine Önlenemeyen, Delice Bir Arayış Dışsal Varoluşun Bir Aynası Olarak Zihin Çarmıha Çakılan Kelebek Cinsellikle Karıştırılan Sevgi İşiten Sâmiler, Semitik Kavim Battuta'nın Kaleminden Ahiler Dil Yorumlanmış Varlıktır Dil sadece sözel, dile gelir sözcüklerden oluşan bir şey değildir; işlendiği zaman bütün kâinatın, bütün varoluşların kendilerini ifade etmelerine kadar götürülebilecek bir anlam yükü taşır. Ancak biz tabii kendi anlamlı, sembolik ifademizi, yani “lisan” dediğimiz mânâdaki dilimizi sadece zihnimizde kurgulayıp kullanabildiğimiz için, “dil” deyince sadece onu anlıyoruz. Fakat [...]